Προϋποθέσεις κήρυξης Απεργίας

Η απεργία είναι το σημαντικότερο μέσο συλλογικής δράσης με αγωνιστικό σκοπό, που συνίσταται στην προσωρινή και συλλογική αποχή των εργαζομένων από την εργασία τους, με σκοπό την άσκηση πίεσης προς τον εργοδότη, προκειμένου να επιτευχθούν οι συλλογικές τους διεκδικήσεις. Αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα των εργαζομένων και ασκείται από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις για την διαφύλαξη και διεκδίκηση των συμφερόντων των εργαζομένων. Επίσης ασκείται και σαν έκφραση αλληλεγγύης. Το δικαίωμα της απεργίας προστατεύεται από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία, αναγνωρίζεται ρητά από το Σύνταγμα (άρθρο 23 παρ.2), αλλά και από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Φορέας του δικαιώματος της απεργίας είναι κάθε εργαζόμενος, ανεξάρτητα από το εάν είναι μέλος ή όχι της συνδικαλιστικής οργάνωσης που κηρύσσει την απεργία.

Το δικαίωμα για την κήρυξη απεργίας ασκείται αποκλειστικά και μόνο από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων, που έχουν συσταθεί και λειτουργούν νόμιμα, με απόφαση του αρμοδίου οργάνου τους.

Οι προϋποθέσεις για την κήρυξη νόμιμης απεργίας είναι οι εξής:

1. Απόφαση Γενικής Συνέλευσης ή Διοικητικού Συμβουλίου, ανάλογα με την περίπτωση: Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διακρίνονται σε πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες.

• Για την κήρυξη απεργίας από δευτεροβάθμια (Ομοσπονδίες-Εργατικά Κέντρα) ή τριτοβάθμια (ΓΣΕΕ) οργάνωση, απαιτείται απόφαση του Δ.Σ. αυτής.

• Στις πρωτοβάθμιες οργανώσεις η απεργία κηρύσσεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, ύστερα από μυστική ψηφοφορία. Όταν είναι ευρύτερης περιφέρειας ή πανελλαδικής έκτασης, αρκεί η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.

• Οι στάσεις εργασίας κηρύσσονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.

• Σε περίπτωση που δεν υπάρχει σωματείο, η απεργία κηρύσσεται από το πιο αντιπροσωπευτικό Εργατικό Κέντρο της περιοχής ή την Ομοσπονδία.

Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τον πρόσφατο Ν. 4512/2018 (άρθρο 211) τροποποιήθηκε το απαιτούμενο ποσοστό απαρτίας για συζήτηση και λήψη απόφασης για την κήρυξη απεργίας. Η σχετική διάταξη ορίζει τα εξής: «Ειδικά για τη συζήτηση και τη λήψη απόφασης κήρυξης απεργίας απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον του ½ των οικονομικά τακτοποιημένων μελών».

2. Προειδοποίηση του εργοδότη ή της συνδικαλιστικής οργάνωσης του εργοδότη με οποιοδήποτε εντός των προβλεπομένων προθεσμιών:

• Γενικά η συνδικαλιστική οργάνωση υποχρεούται να προειδοποιήσει τον εργοδότη για την απεργία 24 τουλάχιστον ώρες πριν τη πραγματοποίησή της.

• Προκειμένου για εργαζόμενους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ, Ο.Τ.Α. και Επιχειρήσεις Δημόσιου χαρακτήρα ή Κοινής Ωφέλειας απαιτείται ειδική γνωστοποίηση των αιτημάτων και του χρόνου έναρξης της απεργίας, με έγγραφο που κοινοποιείται με δικαστικό επιμελητή, 4 πλήρεις ημέρες πριν τη πραγματοποίηση της απεργίας στον εργοδότη, το Υπουργείο που ασκεί την εποπτεία και στον Υπουργό Εργασίας.

3. Διάθεση του απαραίτητου προσωπικού ασφαλείας για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων της επιχείρησης και την πρόληψη καταστροφών: Το προσωπικό ασφαλείας καθορίζεται με ειδική συμφωνία, που καταρτίζεται με απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ της αντιπροσωπευτικότερης συνδικαλιστικής οργάνωσης και της επιχείρησης. Ένα από τα ενδιαφερόμενα μέρη καλεί το άλλο σε διαπραγμάτευση με εξώδικη κλήση ως την 5η Νοεμβρίου κάθε ημερολογιακού έτους. Η κλήση επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή και περιέχει υποχρεωτικά πρόταση για καθορισμό του προσωπικού ασφαλείας. Η συμφωνία πρέπει να καταρτιστεί μέχρι τις 25 Νοεμβρίου και να κατατεθεί στο Υπουργείο Εργασίας, αλλιώς τα μέρη υποχρεώνονται να προσφύγουν στη διαδικασία της μεσολάβησης. Αν η μεσολάβηση δεν καταλήξει σε συμφωνία μέσα σε 15 ημέρες, τότε κάθε πλευρά έχει δικαίωμα να παραπέμψει το Θέμα στην επιτροπή του άρθρου 15 του Ν.1264/82.

Ειδικά για τις επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, των οποίων η λειτουργία έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου, πέραν του προσωπικού ασφαλείας, πρέπει να διατίθεται και προσωπικό για την αντιμετώπιση των στοιχειωδών αναγκών του κοινωνικού συνόλου.

Πηγή: ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ