Φωτιά σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στο Νέο Σούλι, στις Σέρρες, βρίσκεται σε εξέλιξη το πρωί της Πέμπτης, 30 Οκτωβρίου. Η φωτιά ξέσπασε υπό αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες, ενώ κατακαίει ποσότητες ανακυκλώσιμων και αδρανών υλικών εντός του εργοστασίου. Ωστόσο για ακόμα μια φορά μια εγκατάσταση εταιρείας ανακύκλωσης γίνεται παρανάλωματης φωτιάς και αυτό εγείρει δικαιολογημένα ερωτηματικά και ανησυχίες!
Υπογραμμίζουμε ότι «τουλάχιστον επτά πυρκαγιές σε μονάδες ανακύκλωσης σε μόλις 60 ημέρες» έλαβαν χώρα πανελλαδικά το 2025. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την πυρκαγιά στις 11 Ιουλίου 2025 στη Σίνδο της Θεσσαλονίκης, στις 22 Ιουλίου 2025, στη Μυτιλήνη, στις 13 Ιουλίου 2025 στην Αλεξανδρούπολη, το Μάρτιο 2025, στη Ριτσώνα της Εύβοιας. Υπενθυμίζουμε επίσης τη μεγάλη πυρκαγιά στις 7 Ιουνίου 2015 στον Ασπρόπυργο της Αττικής.
Οι πυρκαγιές στα ΚΔΑΥ και το αδιέξοδο του ιδιωτικοποιημένου μοντέλου ανακύκλωσης
Οι συνεχείς πυρκαγιές στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) δεν είναι απλώς «ατυχή περιστατικά». Είναι το πιο εμφανές σύμπτωμα ενός στρεβλού, ιδιωτικοποιημένου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, που εδώ και χρόνια λειτουργεί χωρίς ουσιαστικό δημόσιο έλεγχο και με μοναδικό κίνητρο το κέρδος.
Οι περισσότερες από αυτές τις μονάδες δεν έχουν πραγματικό ενδιαφέρον να διοχετεύσουν τα ανακυκλώσιμα υλικά στην παραγωγή νέων προϊόντων. Αντιθέτως, η πλειονότητα των ιδιωτικών φορέων ανακύκλωσης επωφελείται από το ειδικό τέλος ανακύκλωσης που ενσωματώνεται στην τιμή των συσκευασιών — ένα τέλος που πληρώνουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις με το πρόσχημα της «ανακύκλωσης», αλλά χωρίς καμία διαφάνεια για το πώς και αν τελικά τα υλικά αυτά αξιοποιούνται.
Όταν το κίνητρο είναι το κέρδος, η «ανακύκλωση» μετατρέπεται σε μια λογιστική πράξη: αρκεί να δηλωθεί ότι τα απορρίμματα «παρελήφθησαν» από ΚΔΑΥ, ώστε να εισπραχθεί το σχετικό τέλος. Το αν αυτά τα υλικά τελικά καούν, θαφτούν ή καταλήξουν να καπνίζουν επί μέρες δημιουργώντας τοξικά νέφη, φαίνεται να είναι δευτερεύον ζήτημα. Οι πυρκαγιές, μάλιστα, συχνά λειτουργούν ως «διέξοδος» για την απαλλαγή από υπερσυσσωρευμένα ή μη αξιοποιήσιμα υλικά — ένα σενάριο που ουδέποτε ερευνάται εις βάθος.
Το κράτος έχει τεράστις ευθύνη που κλείνει τα μάτια σ' αυτήν την ασυδοσία, αφήνοντας τον έλεγχο και την εποπτεία της ανακύκλωσης σε εταιρείες που λειτουργούν με ελλιπείς υποδομές, χωρίς ουσιαστικούς ελέγχους πυρασφάλειας, και χωρίς διαφάνεια.
Η επαναλαμβανόμενη καταστροφή των ΚΔΑΥ αποδεικνύει ότι το σημερινό μοντέλο έχει αποτύχει. Αντί για έναν κατακερματισμένο ιδιωτικό τομέα που διαχειρίζεται δημόσιους πόρους χωρίς κοινωνικό όφελος, η λύση είναι η δημιουργία ενός ενιαίου, δημόσιου φορέα ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή. Ένας φορέας με κοινωνικό και περιβαλλοντικό προσανατολισμό, που θα λειτουργεί με διαφάνεια, θα διασφαλίζει ότι τα ανακυκλώσιμα υλικά πραγματικά επιστρέφουν στην παραγωγική αλυσίδα και θα προστατεύει το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.
Η ανακύκλωση δεν μπορεί να είναι πεδίο κερδοσκοπίας. Πρέπει να είναι δημόσιο αγαθό και εργαλείο πολιτικής προστασίας του περιβάλλοντος. Όσο παραμένει υπό ιδιωτικό έλεγχο, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε μαύρους καπνούς να πνίγουν τον ουρανό και το «τέλος ανακύκλωσης» να μετατρέπεται σε έναν ακόμα φόρο χωρίς αντίκρισμα.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου