Η προσβαλλόμενη απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με την οποία επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα, τέως Δήμαρχο και νυν Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου, η πειθαρχική ποινή της αργίας τεσσάρων (4) μηνών εκδόθηκε κατόπιν αποσπάσματος της γνωμοδότησης του Πειθαρχικού Συμβουλίου του άρθρου 234 του ν. 3852/2010. Το απόσπασμα αυτό περιορίζεται στην αναφορά του παραπτώματος που τέλεσε ο προσφεύγων και στην πειθαρχική ποινή που πρέπει να επιβληθεί χωρίς να παραθέτει όσα έγιναν δεκτά από το ως άνω Πειθαρχικό Συμβούλιο προκειμένου να στηρίξει την κρίση του περί της στοιχειοθέτησης του πειθαρχικού παραπτώματος που είχε αποδοθεί στον προσφεύγοντα και περί της προσήκουσας πειθαρχικής ποινής. Κατόπιν τούτου, μη νομίμως ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης προέβη στην έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, καθόσον άσκησε την αρμοδιότητά του πριν λάβει γνώση του πλήρους κειμένου της ως άνω γνωμοδότησης του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Αναπέμπει την υπόθεση στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση.
ΣτΕ Απόφαση 2414/2023
Αριθμός 2414/2023
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 27 Οκτωβρίου 2022, με την εξής σύνθεση: Γεώργιος Τσιμέκας, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Γ΄ Τμήματος, Μαρλένα Τριπολιτσιώτη, Ελένη Γεωργούτσου, Σύμβουλοι, Βασίλειος Γκέρτσος, Ελένη Κουλεντιανού, Πάρεδροι. Γραμματέας η Κωνσταντίνα Γκιώκα, Γραμματέας του Γ΄ Τμήματος. Για να δικάσει την από 29 Ιουνίου 2020 προσφυγή:
του ΧΧΧ, κατοίκου ΧΧΧ Ν. ΧΧΧ (ΧΧΧ), ο οποίος δεν παρέστη, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει την αίτηση νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο, κατά του Υπουργού Εσωτερικών, ο οποίος παρέστη με τη Βασιλική Παπαλόη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,
και κατά της υπ’ αριθμ. ΧΧΧ/26.2.2020 απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Παρέδρου Βασιλείου Γκέρτσου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε την αντιπρόσωπο του Υπουργού, η οποία ζήτησε την απόρριψη της υπό κρίση προσφυγής.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά τον Νόμο
1.Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης προσφυγής έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (ηλεκτρονικό παράβολο με κωδικό πληρωμής ΧΧΧ/2020).
2.Επειδή, με την προσφυγή αυτή ζητείται η εξαφάνιση της ΕΜΠ ΧΧΧ/26.2.2020 απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ, με την οποία επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα, πρώην Δήμαρχο και νυν Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου ΧΧΧ, πειθαρχική ποινή αργίας τεσσάρων (4) μηνών για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος, το οποίο φέρεται ότι είχε τελέσει κατά την θητεία του ως Δήμαρχος.
3.Επειδή, νομίμως συζητείται η υπόθεση απολιπομένου του προσφεύγοντος, διότι, όπως προκύπτει από το οικείο αποδεικτικό επίδοσης, αντίγραφο της πράξης της Προέδρου του Β΄ Τμήματος Διακοπών περί ορισμού της αρχικής δικασίμου και εισηγητή δικαστή επιδόθηκε νομίμως και εμπροθέσμως στον αντίκλητο δικηγόρο του προσφεύγοντος ΧΧΧ. Εξ άλλου, ο προσφεύγων νομιμοποίησε τον ως άνω δικηγόρο που υπογράφει το δικόγραφο της προσφυγής με το ΧΧΧ/15.2.2021 συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο.
4.Επειδή, με την υπ’ αριθ. Δ1α/ΓΠ.οικ./17734/12.3.2020 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας, Υγείας και Δικαιοσύνης (Β΄ 833), η οποία εκδόθηκε κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 11 παρ. 1 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 55), που κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4682/2020 (Α΄ 76), ανεστάλησαν οι δημόσιες συνεδριάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων της Χώρας, με εξαίρεση αυτές που αφορούν την παροχή προσωρινής δικαστικής προστασίας και την δημοσίευση αποφάσεων, για το χρονικό διάστημα από 13.3.2020 έως και 27.3.2020, για προληπτικούς λόγους δημόσιας υγείας (άρθρο πρώτο), ενώ για το ίδιο χρονικό διάστημα (13.3.2020 έως και 27.3.2020) ανεστάλησαν, μεταξύ άλλων, οι νόμιμες και δικαστικές προθεσμίες για την διενέργεια διαδικαστικών πράξεων και άλλων ενεργειών ενώπιον των υπηρεσιών των δικαστηρίων και των εισαγγελιών (άρθρο τρίτο παρ. 1 περ. β΄). Και ναι μεν την ως άνω ΚΥΑ δεν προβλέφθηκε αντιστοίχως παρόμοια αναστολή, ειδικώς για τις νόμιμες και δικαστικές προθεσμίες, και προκειμένου περί του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, ωστόσο, όπως έχει κριθεί (ΣτΕ Ολομ. 2776/2020, ΣτΕ 2457/2020 μονομελούς), η ΚΥΑ αυτή δεν μπορεί να ερμηνευθεί, εξ αντιδιαστολής, ως αποκλείουσα την αναστολή των προθεσμιών αυτών ως προς το Συμβούλιο της Επικρατείας και τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, αλλά ως κατ’ αναλογία εφαρμοζόμενη και ως προς τις ανάλογες προθεσμίες που αφορούν το Συμβούλιο της Επικρατείας και τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, όπως άλλωστε επιβεβαιώθηκε τούτο από τη μεταγενέστερη Δ1α/Γ.Π.οικ.21159/27.3.2020 κοινή απόφαση των ίδιων υπουργών (Β΄ 1074), με το άρθρο δεύτερο παρ. 1 της οποίας προβλέφθηκε μεν και πάλι προσωρινή αναστολή των εργασιών των σχηματισμών του Συμβουλίου της Επικρατείας και των διοικητικών δικαστηρίων για το διάστημα από 28.3.2020 έως 10.4.2020 (περ. α΄), προβλέφθηκε, όμως, ακόμη, η αναστολή, για το ίδιο χρονικό διάστημα, των νομίμων και δικαστικών προθεσμιών για τη διενέργεια διαδικαστικών πράξεων ενώπιον των δικαστηρίων αυτών (περ. β΄). Αντίστοιχες ρυθμίσεις περιέχει για το επόμενο χρονικό διάστημα, μέχρι 28.4.2020, το άρθρο δεύτερο παρ. 1 περ. α΄ και β΄ της Δ1α/ΓΠ.οικ.24403/10.4.2020 κοινής απόφασης των ως άνω υπουργών (Β΄ 1301). Στη συνέχεια εκδόθηκαν δύο όμοιες αποφάσεις περί παρατάσεως της ανωτέρω αναστολής, με το δε άρθρο δεύτερο παρ. 1 περ. β΄ της Δ1α/ΓΠ.οικ.30340/15.5.2020 κοινής απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας του Πολίτη, Εθνικής Άμυνας, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Δικαιοσύνης (Β΄ 1857) η αναστολή της λειτουργίας, υπό την ανωτέρω έννοια, του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, περιλαμβάνουσα την αναστολή των σχετικών νομίμων και δικαστικών προθεσμιών, παρατάθηκε, τελικώς μέχρι την 31.5.2020.
5.Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη επιδόθηκε στον προσφεύγοντα στις 17.3.2020 (βλ. το από 17.3.2020 αποδεικτικό επίδοσης κλητήρα του Δήμου ΧΧΧ). Δοθέντος ότι, κατά τα προεκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, από 13.3.2020 έως 31.5.2020 είχαν ανασταλεί οι νόμιμες και δικαστικές προθεσμίες για τη διενέργεια διαδικαστικών πράξεων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των διοικητικών δικαστηρίων στο πλαίσιο της λήψης μέτρων για τον περιορισμό διάδοσης του κορωνοϊού COVID - 19 (βλ. ΣτΕ 2776/2020 Ολομ, 2334-2344/2021 επταμ., 2991, 2457/2020 μονομελούς), η κρινόμενη προσφυγή ασκήθηκε εμπροθέσμως στις 30.6.2020, ήτοι την τελευταία ημέρα της αρξαμένης από την επομένη της λήξης της αναστολής των πιο πάνω προθεσμιών (1.6.2020) τριακονθήμερης προθεσμίας του άρθρου 234 παρ. 10 του ν. 3852/2010.
6.Επειδή, όπως έχει κριθεί, επιτρέπεται να ασκηθεί πειθαρχική δίωξη κατά δημοτικού άρχοντα και να επιβληθεί σε αυτόν πειθαρχική ποινή για αδικήματα που διαπράχθηκαν στην προηγούμενη ή σε προηγούμενες θητείες του, εφόσον, πάντως, κατά τον χρόνο επιβολής της ποινής ο τιμωρηθείς έχει επανεκλεγεί και κατέχει οποιοδήποτε αξίωμα αιρετού οργάνου Ο.Τ.Α., αδιαφόρως αν είναι το ίδιο με εκείνο που κατείχε κατά το χρόνο τέλεσης του παραπτώματος (ΣτΕ 590/2021, 3409/2017, 2854/2014, 1844/2006, 2964/2002 επτ. κ.ά.). Επομένως, ο προσφεύγων με έννομο συμφέρον ασκεί την υπό κρίση προσφυγή, γιατί, στην προκειμένη περίπτωση, κατά τον χρόνο επιβολής της επίδικης πειθαρχικής ποινής είχε επανεκλεγεί δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο ΧΧΧ. (βλ. ΣτΕ 598/2019).
7.Επειδή, στο άρθρο 102 παρ. 4 του Συντάγματος ορίζονται τα εξής: «Το Κράτος ασκεί στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εποπτεία που συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας και δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση τους. Ο έλεγχος νομιμότητας ασκείται, όπως νόμος ορίζει. Πειθαρχικές ποινές στα αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκτός από τις περιπτώσεις που συνεπάγονται αυτοδικαίως έκπτωση ή αργία, επιβάλλονται μόνο ύστερα από σύμφωνη γνώμη Συμβουλίου που αποτελείται κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές, όπως νόμος ορίζει». Εξάλλου, στην παρ. 4 του άρθρου 103 προβλέπεται ότι «Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Αυτοί ... δεν μπορούν ... ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους. …».
8.Επειδή, ο ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α΄ 87/7.6.2010), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ορίζει στο άρθρο 214 ότι: «1. Στους δήμους και τις περιφέρειες … ασκείται εποπτεία από το Κράτος, η οποία συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας των πράξεών τους και σε πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών. 2. Η εποπτεία δεν επιτρέπεται να εμποδίζει την πρωτοβουλία και την ελεύθερη δράση των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ούτε να θίγει την διοικητική και την οικονομική αυτοτέλειά τους», στο άρθρο 215, όπως η παρ. 1 εδ. α΄ αυτού αντικαταστάθηκε από το άρθρο 20 του ν. 4257/2014 (Α΄ 93), ότι «1. Συστήνεται στην έδρα κάθε Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., η οποία εντάσσεται στην οργανωτική δομή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης υπαγόμενη απευθείας στο Γενικό Γραμματέα. 2. Η Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. είναι αρμόδια για τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των Ο.Τ.Α. και για τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών κατά το άρθρο 102 παράγραφος 4 του Συντάγματος. 3. …», στο άρθρο 233 ότι: «1. Στους περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρχες, περιφερειακούς συμβούλους, δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, συμβούλους τοπικών ή δημοτικών κοινοτήτων και εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων, επιβάλλονται οι πειθαρχικές ποινές της αργίας έως έξι μηνών και της έκπτωσης. 2. Ο Ελεγκτής Νομιμότητας μπορεί να επιβάλλει τις πειθαρχικές ποινές της προηγούμενης παραγράφου στους αιρετούς που αναφέρονται σε αυτή: α. αν έχουν διαπράξει σοβαρή παράβαση των καθηκόντων τους ή υπέρβαση της αρμοδιότητας τους από δόλο ή βαριά αμέλεια, β. αν έχουν διαπράξει παραβάσεις των καθηκόντων που τους έχουν ανατεθεί σύμφωνα με ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις. 3. Οι πειθαρχικές ποινές της παραγράφου 1 επιβάλλονται μετά προηγούμενη τήρηση της διαδικασίας του επόμενου άρθρου. 4. …», στο άρθρο 234 ότι «1. Οι πειθαρχικές ποινές της αργίας και της έκπτωσης επιβάλλονται με αιτιολογημένη απόφαση του Ελεγκτή Νομιμότητας, αφού προηγηθεί απολογία του εγκαλουμένου ή περάσει η προθεσμία που έχει τάξει ο Ελεγκτής Νομιμότητας με γραπτή κλήση στον εγκαλούμενο, χωρίς αυτός να έχει απολογηθεί. Η προθεσμία αυτή δεν μπορεί να είναι μικρότερη από δέκα ημέρες. 2. Για την επιβολή των πειθαρχικών ποινών της αργίας και τη διάρκεια της, καθώς και της έκπτωσης απαιτείται σύμφωνη γνώμη πειθαρχικού συμβουλίου, το οποίο αποτελείται: α) από τον πρόεδρο του Εφετείου της έδρας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α. ή το νόμιμο αναπληρωτή του, ως πρόεδρο, β) δύο εφέτες με τους αναπληρωτές τους, γ) … 3. … Το συμβούλιο συνεδριάζει σε δημόσια συνεδρίαση για την οποία συντάσσονται πρακτικά, μπορεί να εξετάζει μάρτυρες και να εκτιμά οποιοδήποτε πρόσφορο αποδεικτικό μέσο. Η σύμφωνη γνώμη παρέχεται ύστερα από μυστική διάσκεψη, δύο (2) μήνες το αργότερο αφότου το συμβούλιο έλαβε το σχετικό παραπεμπτικό έγγραφο του Ελεγκτή Νομιμότητας. Η ποινή πρέπει να είναι ανάλογη με τη βαρύτητα του παραπτώματος, στο οποίο έχει υποπέσει ο εγκαλούμενος. …» και στο άρθρο 238 ότι: «1. Μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α. ο έλεγχος νομιμότητας των πράξεων κατά τα άρθρα 225, 226 και 227 του παρόντος ασκείται από τον Γενικό Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και τις Ειδικές Επιτροπές του άρθρου 152 του Κ.Δ.Κ. … Τις αρμοδιότητες του Ελεγκτή Νομιμότητας που προβλέπονται στα άρθρα 233, 234, 236 και 237 του παρόντος ασκεί ο Γενικός Γραμματέας της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. … 2. …», ήδη δε στο άρθρο 28 του ν. 4325/2015 (Α΄ 47) ορίζεται ότι: «1. Καταργείται η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 3852/2010 (Α΄ 87). Σε κάθε Αποκεντρωμένη Διοίκηση συνιστάται θέση προϊσταμένου, που φέρει τον τίτλο «Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης». Η συνιστώμενη θέση είναι αντίστοιχη με εκείνη προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης Υπουργείου και οι αποδοχές του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης είναι αυτές που προβλέπονται για τη θέση Γενικού Διευθυντή Υπουργείου. Ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης διορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για πενταετή θητεία, η οποία μπορεί να ανανεωθεί για μία ακόμη φορά. Έως ότου διοριστεί ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ο ασκών καθήκοντα Γενικού Γραμματέα εξακολουθεί να ασκεί τις αρμοδιότητές του. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας νοείται, από το διορισμό του, ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης. 2. …».
9.Επειδή, όπως έχει κριθεί με την 72/2022 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σε επταμελή σύνθεση ο συντακτικός νομοθέτης θέσπισε ένα ιδιαίτερο νομικό καθεστώς πειθαρχικού ελέγχου των αιρετών εκπροσώπων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Ειδικότερα, για την επιβολή πειθαρχικών ποινών στους αιρετούς εκπροσώπους των ο.τ.α. απαιτείται σύμφωνη γνώμη πειθαρχικού συμβουλίου, συγκροτούμενου κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές, το οποίο, ωστόσο, δεν αποτελεί το όργανο με την αποφασιστική αρμοδιότητα. Περαιτέρω, την πειθαρχική δικαιοδοσία στα αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης ασκεί ο Ελεγκτής Νομιμότητας (ήδη Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατά τα προεκτεθέντα), η δε πειθαρχική διαδικασία ολοκληρώνεται με την έκδοση από τον Συντονιστή αιτιολογημένης απόφασης (άρθρο 234 παρ. 1 του ν. 3852/2010), με την οποία αυτός «μπορεί», κατ’ άρθρο 233 παρ. 2, να επιβάλει τις πειθαρχικές ποινές της αργίας έως έξι μηνών ή της έκπτωσης, ενώ οι πράξεις με τις οποίες ασκείται πειθαρχική εξουσία είναι δεκτικές ουσιαστικού δικαστικού ελέγχου ως επί πλέον εγγύηση που διασφαλίζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη θέση των αιρετών οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης έναντι της κρατικής εξουσίας (ΣτΕ 1600/2015). Εξάλλου, η προβλεπόμενη στο παραπάνω άρθρο 102 παρ. 4 του Συντάγματος σύμφωνη γνώμη του πειθαρχικού συμβουλίου θεσπίζεται, σε επίπεδο νομοθετικής διάταξης, με την παρ. 2 του άρθρου 234 του ν. 3852/2010, όπως δε γίνεται παγίως δεκτό, οι γνωμοδοτήσεις αυτές στερούνται εκτελεστότητας και προσβάλλονται απαραδέκτως με τις σχετικές προσφυγές (ΣτΕ 2129/2018, 1644/2016, 1218, 916/2015). Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες η πειθαρχική διαδικασία στα αιρετά όργανα των ο.τ.α. χωρεί υπό την απαραίτητη, κατά το Σύνταγμα και τον νόμο, έκδοση σύμφωνης γνώμης πειθαρχικού συμβουλίου αποτελούμενου κατά πλειοψηφία από τακτικούς δικαστές, αλλά ολοκληρώνεται μόνο με την έκδοση εκτελεστής διοικητικής πράξης, με την οποία ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ως το όργανο με την αποφασιστική αρμοδιότητα, αποφαίνεται αιτιολογημένα για την τέλεση ή μη του πειθαρχικού παραπτώματος και την επιβολή της ποινής, συνάγεται ότι, σε περίπτωση συμφωνίας του Συντονιστή με το περιεχόμενο της σύμφωνης γνώμης του πειθαρχικού συμβουλίου, αυτός εκδίδει πράξη αντίστοιχου περιεχομένου με τη γνωμοδότηση (βλ. και ΣτΕ 133, 134/2022 επτ., 1871-1876/2022). Εξ άλλου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 233 παρ. 1 και 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010, τα αιρετά όργανα των δήμων υπέχουν πειθαρχική ευθύνη για σοβαρή παράβαση των καθηκόντων τους που τελείται είτε με δόλο είτε με βαριά αμέλεια χωρίς να απαιτείται η συμπεριφορά αυτή να έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση συγκεκριμένης βλάβης (βλ. ΣτΕ 1736/2021, 2060, 913/ 2020, 2129/2018, 161-164/2016 κ.ά.). Πρέπει όμως, η υποκειμενική υπόσταση (δόλος ή βαριά αμέλεια) να καλύπτει το σύνολο της αντικειμενικής υπόστασης, στην οποία περιλαμβάνεται και το ακριβές περιεχόμενο του υπηρεσιακού καθήκοντος, παράβαση του οποίου αποδίδεται στον πειθαρχικώς ελεγχόμενο (βλ. ΣτΕ 1187/2019).
10.Επειδή, κατόπιν ανωνύμων καταγγελιών (από 26.7.2017 και από 17.4.2018), διαπιστώθηκε ότι ο προσφεύγων, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Δήμαρχος και συγκεκριμένα κατά τα έτη 2016 και 2017 προέβη σε απευθείας αναθέσεις προμηθειών διαφόρων υλικών και εργαλείων για τις ανάγκες του Δήμου (συνολικού ποσού 21.793,33 ευρώ και 4.955,54 ευρώ αντιστοίχως) από την εταιρεία “ΧΧΧ”, στην οποία συμμετέχει και ο ίδιος ως εταίρος από το έτος 1996 σε ποσοστό 50%. Κατά την κλήση του σε απολογία (βλ. ΕΜΠ.οικ ΧΧΧ/ 13.10.2017 και ΕΜΠ ΧΧΧ/9.7.2018 έγγραφα του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ), ο προσφεύγων δεν αμφισβήτησε τα παραπάνω πραγματικά περιστατικά, αλλά υποστήριξε ότι ενήργησε χωρίς υπαιτιότητα, επικαλούμενος τις έκτακτες και κατεπείγουσες ανάγκες καθαριότητας του Δήμου που ανέκυψαν, εξαιτίας του μεγάλου αριθμού προσφυγικών - μεταναστευτικών ροών που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή από το έτος 2016 (βλ. το από 27.12.2017 απολογητικό υπόμνημα και τις από 11.6.2018 έγγραφες απόψεις). Κατόπιν παραπομπής του προσφεύγοντος στο Πειθαρχικό Συμβούλιο του άρθρου 234 παρ. 2 του ν. 3852/2010, το τελευταίο εξέδωσε την από 19.2.2020 απόφαση σε απόσπασμα, στο οποίο διατυπώθηκε η γνώμη υπέρ της επιβολής στον προσφεύγοντα πειθαρχικής ποινής αργίας τεσσάρων (4) μηνών για το πειθαρχικό παράπτωμα της παράβασης καθήκοντος κατά τα έτη 2016 και 2017, στον Δήμο ΧΧΧ. Το ως άνω απόσπασμα της απόφασης αυτής διαβιβάσθηκε με το ΧΧΧ/20.2.2020 έγγραφο της Διεύθυνσης Διοίκησης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ στον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ, ο οποίος, στηριζόμενος σ’ αυτό, εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη επιβολής στον προσφεύγοντα της πειθαρχικής ποινής αργίας τεσσάρων (4) μηνών. Πλήρες κείμενο της από 19.2.2020 γνωμοδότησης του Πειθαρχικού Συμβουλίου διαβιβάσθηκε στον ως άνω Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης μετά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, με το Εμπ.οικ ΧΧΧ/15.7/2020 έγγραφο της γραμματέως του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Στη γνωμοδότηση αυτή, οι ως άνω προβαλλόμενοι με τα απολογητικά υπομνήματα ισχυρισμοί του προσφεύγοντος κρίθηκαν απορριπτέοι ως αβάσιμοι και, σε κάθε περίπτωση, και αληθείς υποτιθέμενοι, μη δικαιολογούντες την ανωτέρω πράξη, ενώ σημειώθηκε ότι για την ίδια πράξη είχε ήδη ασκηθεί ποινική εις βάρος του δίωξη για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση, η οποία βρισκόταν στο στάδιο του προσδιορισμού στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο ΧΧΧ. Με το από 20.9.2022 υπόμνημα προσκομίσθηκε η εκδοθείσα μετά την άσκηση της κρινόμενης προσφυγής 179/2022 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου ΧΧΧ, με την οποία ο προσφεύγων κηρύχθηκε αθώος για το ως άνω ποινικό αδίκημα με την αιτιολογία ότι δεν αποδείχθηκε ότι στοιχειοθετείται η υποκειμενική υπόσταση αυτού, διότι η ανάθεση των προμηθειών αυτών στην εταιρεία “ΧΧΧ”, οικονομικών συμφερόντων του, έλαβε χώρα αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των εκτάκτων αναγκών καθαριότητας του Δήμου και την αποφυγή δημιουργίας εστιών μολύνσεων και πυρκαγιών, μετά την αιφνίδια εγκατάσταση στην περιοχή μεγάλου αριθμού προσφύγων.
11.Επειδή, κατά τα προεκτεθέντα, η προσβαλλόμενη απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ, με την οποία επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα, τέως Δήμαρχο και νυν Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου ΧΧΧ, η πειθαρχική ποινή της αργίας τεσσάρων (4) μηνών εκδόθηκε κατόπιν αποσπάσματος της από 19.2.2020 γνωμοδότησης του Πειθαρχικού Συμβουλίου του άρθρου 234 του ν. 3852/2010. Το απόσπασμα αυτό περιορίζεται στην αναφορά του παραπτώματος που τέλεσε ο προσφεύγων και στην πειθαρχική ποινή που πρέπει να επιβληθεί χωρίς να παραθέτει όσα έγιναν δεκτά από το ως άνω Πειθαρχικό Συμβούλιο προκειμένου να στηρίξει την κρίση του περί της στοιχειοθέτησης του πειθαρχικού παραπτώματος που είχε αποδοθεί στον προσφεύγοντα και περί της προσήκουσας πειθαρχικής ποινής. Κατόπιν τούτου, μη νομίμως ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ προέβη στην έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, καθόσον άσκησε την αρμοδιότητά του πριν λάβει γνώση του πλήρους κειμένου της ως άνω γνωμοδότησης του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Τούτο, διότι η γνώση του πλήρους κειμένου της ως άνω γνωμοδότησης ήταν αναγκαία προκειμένου ο Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ, ως το όργανο με την αποφασιστική αρμοδιότητα, να αποφανθεί αιτιολογημένα για την τέλεση ή μη του αποδοθέντος στον προσφεύγοντα παραπτώματος (βλ. ΣτΕ 77, 133, 134/2022 επτ., 1871-1876/2022). Εξ άλλου, δεν μπορεί να ερμηνευθεί άνευ άλλου τινός ως ομολογία του προσφεύγοντος ότι υπέπεσε στο αποδιδόμενο παράπτωμα το γεγονός ότι στα απολογητικά υπομνήματα που υπέβαλε ενώπιον του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ συνομολόγησε τα πραγματικά περιστατικά, βάσει των οποίων παραπέμφθηκε ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου, καθώς με τα υπομνήματα αυτά υποστήριξε - και επαναλαμβάνει με την κρινόμενη προσφυγή - ότι δεν πληρούται η υποκειμενική υπόσταση του παραπτώματος αυτού, διότι, κατά τους ισχυρισμούς του, ενήργησε χωρίς υπαιτιότητα, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις έκτακτες ανάγκες καθαριότητας του Δήμου ΧΧΧ που ανέκυψαν μετά την αιφνίδια εγκατάσταση στην περιοχή μεγάλου αριθμού προσφύγων, όπως έγινε δεκτό και με την μεταγενέστερη αθωωτική ποινική απόφαση που προσκομίζει.
12.Επειδή, για τον παραπάνω λόγο, ο οποίος, όπως έχει κριθεί (βλ. ΣτΕ 133-134/2022 επτ.), εξετάζεται αυτεπαγγέλτως, ως αναγόμενος στην έκταση της εξουσίας του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ, ως οργάνου που είχε την αποφασιστική αρμοδιότητα για την έκδοση της επίδικης ποινής, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή να γίνει δεκτή, η προσβαλλόμενη απόφαση να εξαφανισθεί και η υπόθεση να αναπεμφθεί στη διοίκηση για νέα, νόμιμη κρίση.
Διά ταύτα
Δέχεται την προσφυγή.
Εξαφανίζει την ΕΜΠ ΧΧΧ/26.2.2020 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΧΧΧ, κατά το σκεπτικό.
Αναπέμπει την υπόθεση στη Διοίκηση για νέα νόμιμη κρίση. Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου